Άγιος Γερμανός

Χωριό με πολύ καλό κλίμα και βρίσκεται στον οδικό άξονα Φλώρινας-Κρυσταλλοπηγής. Παρουσιάζει μοναδικό ενδιαφέρον, καθώς είναι εξ ολοκλήρου πλινθόκιστο. Στο παρελθόν η κοινότητα Ανταρτικού λειτουργούσε ως εμπορικό κέντρο διακίνησης και ως σταθμός ανάπαυσης για τους οδοιπόρους.

Περίπου 29χλμ. από τη Φλώρινα συναντάμε τον οικισμό Τρίγωνο που ιδρύθηκε το 1800 και διοικητικά υπάγεται στο Τοπικό Διαμέρισμα Ανταρτικού. Το Ανταρτικό είναι χτισμένο σε υψ. 1.050μ. και κατοικείται το χειμώνα από 110 άτομα και το καλοκαίρι από 120. Οι μόνιμοι κάτοικοι του ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την κτηνοτροφία. Το χωριό πριν από τον Εμφύλιο είχε 2.500 κατοίκους, αλλά μετά τον πόλεμο ερημώθηκε. Η μετανάστευση άρχισε το 1920. Σήμερα υπάρχει Σύλλογος Ανταρτιωτών στον Καναδά, που αριθμεί 4.500 μέλη.

Η πηγή Πελιόρ απέχει 7χλμ. από τον οικισμό. Στην περιοχή ρέει ο Λαδοπόταμος (Ζελοβίτης), παραπόταμος του Αλιάκμονα. Οι όχθες του είναι κατάφυτες με φουντουκιές και ιτιές. Η περιοχή περιστοιχίζεται από τις κορυφές Μαζί (1.700μ.), Κόφιλο (1.250μ.), Γκολίνα (1.800μ.), Λόκμα (1.200μ.), Πέλιορ, Καλέτο κ.ά. Οι δασικές εκτάσεις γύρω από τον οικισμό είναι κατάφυτες με δρύες και οξιές. Εκεί βρίσκουν καταφύγιο αρκούδες, λύκοι, αλεπούδες, αγριογούρουνα, ζαρκάδια, λαγοί κ.ά. Αναχωρώντας από το χωριό του Ανταρτικού φτάνουμε στην τοποθεσία Περβάλι που προσφέρει θέα προς τις λίμνες των Πρεσπών.

Στο χωριό βυζαντινά μνημεία αποτελούν οι εκκλησίες του Αγ. Νικολάου και του Αγ. Αθανασίου με ξυλόγλυπτο τέμπλο. Το Ανταρτικό, ως παλιό κεφαλοχώρι, διαθέτει αρχοντικά σπίτια, που διακρίνονται για την αξιόλογη Μακεδονική αρχιτεκτονική τους. Στο νερόμυλο του χωριού, που έχει κατασκευαστεί πριν από 110 χρόνια, λειτουργεί ταβέρνα και έχει μόνιμη έκθεση φωτογραφιών παλιών δραστηριοτήτων.

Στον οικισμό υπάρχουν 5 γέφυρες ανακατασκευασμένες και την θέση «Εξοχικά» κοσμεί βρύση που κατασκευάστηκε το 1934. Πανηγύρι γίνεται στις 2/5 του Αγ. Αθανασίου και του Αγ. Πνεύματος. Στο Ανταρτικό λειτουργούν υποδομές φιλοξενίας για τους επισκέπτες.

Παλιός οικισμός που συγκροτήθηκε από διάσπαρτους οικισμούς γεωργών και κτηνοτρόφων. Το Βατοχώρι χτισμένο σε υψ 900 μ. ανήκει στην κοινότητα Κρυσταλλοπηγής και απέχει 43 χλμ. από τη Φλώρινα και 7 χλμ. από την Κρυσταλλοπηγή. Οι κάτοικοί του, 15 το χειμώνα και 30 το καλοκαίρι, είναι κτηνοτρόφοι και συνταξιούχοι. Στην ευρύτερη περιοχή ρέει ο Λαδοπόταμος, παραπόταμος του Αλιάκμονα, που πηγάζει από το Πισοδέρι Φλώρινας.
Η κορυφή «Ανεμοδαρμένη» (Μπούτσι) βρίσκεται σε υψ. 1.779 μ. Προσφέρει θέα προς Γράμμο, Βίτσι, Μοράβα και προς τις λίμνες των Πρεσπών. Η άλλη κορυφή, «Σφήκα» ή «Μ. Αλέξανδρος» βρίσκεται σε υψ. 1.749 μ. με πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Στην περιοχή του Βατοχωρίου υπάρχουν δάση με οξιές, βελανιδιές, γαύρους, φουντουκιές και ψευδοπλατάνους. Προς την κορυφή «Μ. Αλέξανδρος» υπάρχει το ανεξερεύνητο βάραθρο «Ντούλο».
Οι κορυφές «Ανεμοδαρμένη», «Μ. Αλέξανδρος» και «Σμαρδέσι» προσφέρουν ιδιαίτερη θέα. Αξιόλογα μνημεία της περιοχής είναι οι ναοί της Αγ. Παρασκευής (1850) και του Αγ. Αντωνίου (4 χλμ. από τον οικισμό). Το Κάστρο του Αγ. Αντωνίου, ερειπωμένο σήμερα, χρονολογείται από την εποχή του Ιουστινιανού. Στον οικισμό σίου της Αγ. Τριάδος και στις 22/8 διεξάγεται πανηγύρι. Αγαπημένοι χοροί της περιοχής είναι οι τοπικοί της Δυτ. Μακεδονίας. Το Λαογραφικό μουσείο διασώζει παλιά εκθέματα. Στο χωριό εδρεύει Εξωραϊστικός Σύλλογος με την ονομασία «Γραφικό Βατοχώρι».

Σε υψ. 1050 μ. είναι χτισμένο το Βροντερό. Μετά τον Εμφύλιο, κατά το διάστημα 1953-6, κατοικήθηκε από βλάχους, πoυ προέρχονταν από την Ήπειρο. Απέχει 62 χλμ. από τη Φλώρινα και 70 χλμ. από την Καστοριά και κατοικείται από 130 άτομα το χειμώνα και 200 το καλοκαίρι, με κύρια ασχολία τους την κτηνοτροφία (αιγοπρόβατα).

Τα ερειπωμένα χωριά Αγκαθωτό και Πυξός βρίσκονται σε απόσταση 2 χλμ. από τον οικισμό. Το χωριό περιβάλλεται από διάφορες κορυφές βουνών και υψώματα, όπως: Τσουτσούλι, Κρυονέρι, Άγ. Αθανάσιος, Άγ. Θωμάς, Μπλατσιώτης κ.ά. Η βελανιδιά επικρατεί στη γύρω περιοχή, όπου βρίσκουν καταφύγιο αγριογούρουνα, ζαρκάδια, αρκούδες, λύκοι αλεπούδες, λαγοί, πέρδικες κ.ά.

Υπάρχουν πάρα πολλές ανεξερεύνητες σπηλιές με σταλακτίτες και σταλαγμίτες, που παλιότερα οι κάτοικοι τα νόμιζαν για χρυσό. Στο δρόμο προς τον ερειπωμένο οικισμό του Αγκαθωτού υπάρχει ο Νοσοκομείο των Ανταρτών, σπηλιά η οποία διευρύνθηκε και αξιοποιήθηκε ως χώρος περίθαλψης τραυματιών του ΔΣΕ κατά την τελευταία φάση του εμφυλίου πολέμου, που διαδραματίστηκε στην περιοχή των Πρεσπών.

Στο Βροντερό φύεται το ενδημικό είδος της χλωρίδας της Πρέσπας, η Centaυrea prespana. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία στη χλωρίδα (τσάι, αγριορίγανη, πολλά βότανα) και στην πανίδα. Επίσης, εντοπίζονται στην περιοχή κοιτάσματα βωξίτη.

Σημαντικά μνημεία αποτελούν οι εκκλησίες των Αγ. Νικολάου στην πλατεία του χωριού, Αγ. Παρασκευής (στα ερείπια του Πυξού), Αγ. Γεωργίου (στα ερείπια του Αγκαθωτού) και το ξωκλήσι του Αγ. Γεωργίου (στα σύνορα Αγκαθωτού - Αλβανίας).

Χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά γνωρίσματα του περασμένου αιώνα φανερώνουν κάποια σπίτια του οικισμού, ενώ μοναδικά είναι τα παραδοσιακά μαντριά του Βροντερού. Ο Βλάχικος Πολιτιστικός Σύλλογος Απανταχού Βροντεριωτών, που έχει έδρα την Καστοριά, διοργανώνει πανηγύρι με κρέατα σούβλας παραγωγής στην πλατεία του χωριού στον εορτασμό της Αγ. Παρασκευής (26/7).

Στο Δήμο Πρεσπών υπάγεται n Καλλιθέα, που απέχει 42 χλμ. από τη Φλώρινα και 45 χλμ. από την Καστοριά. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ο πληθυσμός της μετακινήθπκε στην Αγ. Άννα, μετά στον Άγ. Νικόλαο, ύστερα στον Άγ. Δημήτριο και τέλος, το 1860 περίπου, στη σημερινή τοποθεσία.

Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου το χωριό εγκαταλείφθηκε. Η Καλλιθέα είναι χτισμένη σε υψ. 1.100μ. και οι μόνιμοι κάτοικοί της ασχολούνται με την κτηνοτροφία, τη γεωργία και την αλιεία. Στο χωριό συναντάμε τον ομώνυμο χείμαρρο.

Από την Καλλιθέα μπορεί κανείς να απολαύσει τη θέα των δύο Πρεσπών και την οροσειρά Βαρνούντα (2.334 μ). Η οξιά και n βελανιδιά επικρατούν στα δάση της περιοχής, όπου βρίσκουν καταφύγιο αρκούδες, λύκοι, αλεπούδες, ζαρκάδια, αγριογούρουνα, γεράκια, φάσες, τσίχλες, κίσσες κ.ά.
Αξιόλογο βυζαντινό μνημείο αποτελεί n εκκλησία της Αγ. Παρασκευής (1867) με ξυλόγλυπτο τέμπλο, όπου παλιότερα υπήρχε μικρό εκκλησάκι με τάφο προύχοντα από το Πρεμέτι. Άλλες εκκλησίες είναι των: Αγ. Αθανασίου (19ος αι.), Αγ. Γεωργίου (1817) και Προφ. Ηλία. Το Βαλκανικό Άσυλο Ποιητών στην πλατεία του χωριού προσδίδει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των σπιτιών της εποχής. Στο χωριό υπάρχει ερειπωμένος νερόμυλος και μία βρύση στην πλατεία.

Η Καλλιθέα πανηγυρίζει στις 26/7 της Αγ. Παρασκευής με τοπικούς παραδοσιακούς χορούς στην πλατεία του χωριού.

Οι Καρυές απέχουν 39 χλμ. από τη Φλώρινα και 41 χλμ. από την Καστοριά. Βρίσκεται σε υψ. 900 μ και το 95% του πληθυσμού της αποτελείται από πρόσφυγες, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στο χωριό το 1952. Το χειμώνα μένουν εδώ 35 άτομα και το καλοκαίρι 70. Αντλούν το εισόδημά τους από την αλιεία, την καλλιέργεια φασολιών και την κτηνοτροφία.

Στο Τοπικό Διαμέρισμα Καρυών υπάγεται και ο οικισμός της Οξυάς, στους πρόποδες του ορεινού όγκου του Τρικλάριου, στην οποία μένουν μόνο 20 κάτοικοι. Επίσης, στις Καρυές υπάγεται ο εγκαταλελειμμένος οικισμός της Σφήκας.

Το χωριό πανηγυρίζει τής Αναλήψεως του Κυρίου. Περιβάλλεται από δάση δρυός, οξιάς και κέδρου, ενώ στην περιοχή φυτρώνει πολύς νάρκισσος. Με αφορμή αυτό το γεγονός μέχρι το 1980 διεξαγόταν η γιορτή νάρκισσου. Στις Καρυές υπάρχει η εκκλησία της Αναλήψεως και το ξωκλήσι του Αγ. Αθανασίου στον ομώνυμο λόφο.

Η Κρυσταλλοπηγή είναι έδρα της ομώνυμης κοινότητας και απέχει 51 χλμ. από τη Φλώρινα. Ο παλιός ερειπωμένος οικισμός είναι τουλάχιστον 400 ετών. Ο καινούριος ιδρύθηκε το 1957 και εποικίσθηκε με βλάχους κτηνοτρόφους από την περιοχή Θεσπρωτίας και Πρέβεζας. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψ. 1.100 μ. και κατοικείται το χειμώνα από 250 άτομα, ενώ το καλοκαίρι από 300. Κύρια πηγή του εισοδήματός τους είναι η κτηνοτροφία. Επίσης, ασκείται το παραδοσιακό επάγγελμα του τυροκόμου (φέτα, κασέρι, κεφαλοτύρι).
Σ’ όλο τον ορεινό όγκο υπάρχουν 20 περίπου πηγές-ποτίστρες. Στη θέση «Γκόρμπετς» συναντάμε εποχιακή λίμνη, η οποία σχηματίζεται κυρίως την Άνοιξη. Έχει επιφάνεια περίπου 150.000 τ.μ. με μέσο βάθος 3 μ. και περίμετρο 1 χλμ.
Η κορυφή «Ανεμοδαρμένη» (Μπούτσι) βρίσκεται σε υψ. 1.779 μ. Προσφέρει θέα προς Γράμμο, Βίτσι, Μοράβα και προς τις λίμνες των Πρεσπών. Δεσπόζουν οι ασβεστολιθικοί σχηματισμοί με κάθετους βράχους και η πλούσια χλωρίδα. Η περιοχή προσφέρει καταφύγιο σε πολλά είδη πανίδας, όπως αρκούδες, λύκους, ζαρκάδια, αλεπούδες, ασβούς κ.ά. Η κορυφή «Σφήκα» ή «Μ. Αλέξανδρος» βρίσκεται σε υψ. 1.749 μ. Στην περιοχή της Κρυσταλλοπηγής παρατηρούνται δάση με οξιές, βελανιδιές, γαύρους, φουντουκιές και ψευδοπλάτανους, όπου διαβιούν αρκούδες, λύκοι, ασβοί, ζαρκάδια, αγριογούρουνα, αλεπούδες, σκίουροι, νυφίτσες, αετοί, γεράκια, αγριοπερίστερα κ.ά.
Στην περιοχή παρατηρούνται 6 ανεξερεύνητα βάραθρα με πιθανότητα υπάρξεως σπηλαίου. Αξιόλογα θρησκευτικά μνημεία είναι οι ναοί των: Αγ. Αναργύρων (τουλάχιστον 300 ετών), Αγ. Δημητρίου Μοσχοχωρίου (1870), Αγ. Γεωργίου Κρυσταλλοπηγής (1890), Κοιμήσεως Θεοτόκου Κρυσταλλοπηγής (1970). Τον παλιό οικισμό της Κρυσταλλοπηγής κοσμεί η τετράκρουνη βρύση με έτος κατασκευής το 1747. Την 1η Ιουλίου πραγματοποιείται πανηγύρι στην παλιά εκκλησία των Αγ. Αναργύρων στην κορυφή Μάλι-Μάδι (4 χλμ. από τον οικισμό). Αγαπημένοι χοροί και τραγούδια της περιοχής είναι οι ηπειρώτικοι.

37 χλμ. από τη Φλώρινα και 13 χλμ. από την Κρυσταλλοπηγή συναντάμε τον Κώτα. Πρόκειται για χωριό τουλάχιστον 400 ετών, χτισμένο σε υψ. 900 μ. Σήμερα ανήκει στην κοινότητα Κρυσταλλοπηγής και κατοικείται το χειμώνα από 27 άτομα και το καλοκαίρι από 40, τα οποία έχουν κύριο εισόδημα προερχόμενο από την κτηνοτροφία. Στην περιοχή ρέει ο Λαδοπόταμος σχηματίζοντας βιότοπο.
Η κορυφή Αγνάντια (1.832 μ.) προσφέρει ιδιαίτερη θέα και η κορυφή «Ανεμοδαρμένη» (Μπούτσι) βρίσκεται σε υψ. 1.779 μ. Προσφέρει θέα προς Γράμμο, Βίτσι, Μοράβα και προς τις λίμνες των Πρεσπών. Δεσπόζουν οι ασβεστολιθικοί σχηματισμοί με κάθετους βράχους και η χλωρίδα είναι πλούσια. Η περιοχή προσφέρει καταφύγιο σε πάρα πολλά είδη πανίδας της Β. Ελλάδας. Άλλη κορυφή είναι η «Σφήκα» ή «Μ. Αλέξανδρος», η οποία βρίσκεται σε υψ. 1.749 μ. με πλούσια χλωρίδα και πανίδα.
Στην περιοχή του Κώτα παρατηρούνται δάση, όπου φύονται οξιές, βελανιδιές, γαύροι, φουντουκιές γιγάντιες και θάμνοι, ψευδοπλάτανοι και μεγάλη ποικιλία θάμνων. Εκεί διαβιούν αρκούδες, λύκοι, ασβοί, ζαρκάδια, αγριογούρουνα, αλεπούδες, σκίουροι, νυφίτσες, αετοί, γεράκια, αγριοπερίστερα κ.ά. Αξιόλογο θρησκευτικό μνημείο αποτελεί ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (περίπου 200 ετών). Εντός του οικισμού υπάρχει το παραδοσιακό σπίτι του Καπετάν Κώτα (αρχηγός του Μακεδονικού αγώνα), από τον οποίο έλαβε και το όνομα το χωριό. Στις 24/6 στον οικισμό διεξάγεται πανηγύρι. Αγαπημένοι χοροί της περιοχής είναι οι τοπικοί της Δυτ. Μακεδονίας. Το Μουσείο «Καπετάν Κώτας» διασώζει εκθέματα από το 1850. Στο χωριό εδρεύει ο Σύλλογος «Καπετάν Κώτας». 

Είναι η έδρα του Δήμου Πρεσπών, απέχει 50 χλμ. από τη Φλώρινα και 60 χλμ. από την Καστοριά, ενώ είναι χτισμένος σε υψ. 900 μ. Το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων ασχολείται με την καλλιέργεια φασολιών και οι υπόλοιποι με την κτηνοτροφία (πρόβατα), την αλιεία, τον τουρισμό και το εμπόριο.

Στη δεκαετία του '60 υπήρξε εμπορικό κέντρο της περιοχής λόγω της τελωνειακής σύνδεσης με την πρώην Γιουγκοσλαβία. Τη δεκαετία αυτή ο Λαιμός και ο οικισμός του, Μηλεώνας ή Μηλιώνα, αριθμούσαν 427 και 107 κατοίκους αντίστοιχα. Σήμερα ο πρώτος έχει 250 κατοίκους και ο δεύτερος 2.

Ο ποταμός Παλιόρεμα, μήκους 10 χλμ., χωρίζει τον οικισμό, πηγάζει από το όρος Βαρνούντα και εκβάλλει στη Μεγάλη Πρέσπα. Σ' αυτόν διαβιεί ενδημικό είδος πέστροφας και κατά τον Μάιο επισκέπτονται για ένα μήνα περίπου τον ποταμό τα σκουμπούζια και οι μπράνες (είδη ψαριών) από τη λίμνη για να γεννήσουν. Επίσης, στις εκβολές παρατηρούνται είδη ερωδιών.
Ο λόφος του Αγ. Ιωάννη είναι κατάφυτος με βελανιδιές και προσφέρει ιδιαίτερη θέα. Από εκεί ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει το όμορφο ηλιοβασίλεμα. Αξιόλογα θρησκευτικά μνημεία αποτελούν οι εκκλησίες των: Αγ. Παρασκευής (1896, στην πλατεία του χωριού), Αγ. Ιωάννη (στον ομώνυμο λόφο), Υπαπαντής του Κυρίου (15ος αι., κοντά στην πλατεία) και Αγ. Νικολάου (1925, στον οικισμό Μηλεώνα).

Λαιμος Το μεγαλύτερο ποσοστό των σπιτιών είναι χτισμένα με πέτρα και πλίνθους και προσδίδουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των οικιών του 19ου αιώνα. Οι νερόμυλοι βρίσκονται κατά μήκος του ποταμού.

Στο χωριό εντοπίζονται τρεις γέφυρες στον ποταμό Παλιόρεμα, στην είσοδο του οικισμού και στο δρόμο προς το σχολείο. Στο Λαιμό λειτουργεί Δημοτική Βιβλιοθήκη και Λαογραφική Συλλογή με αντικείμενα από την περιοχή των Πρεσπών. Την 4n μέρα του Πάσχα πραγματοποιείται πανηγύρι στο λόφο του Αγ. Ιωάννη.

Ανήκει στο Δήμο Πρεσπών και απέχει 42 χλμ από τη Φλώρινα. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψ. 880μ. Κατοικείται από 150 άτομα περίπου όλο το χρόνο, που ασχολούνται με την καλλιέργεια φασολιών, την κτηνοτροφία και την αλιεία. Το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων είναι πρόσφυγες, ενώ οι υπόλοιποι αυτόχθονες βλάχοι.

Μόλις 3 χλμ. έξω από το χωριό συναντάμε την πnγή Κρυόβρυση, ενώ το χωριό διαρρέεται από το ρύακα Λευκώνος, Κατά μήκος του οποίου υπάρχουν τέσσερις γέφυρες. Η κορυφή «Μάζι» και οι λόφοι «Καλέ» και «Γκόριτσα» προσφέρουν ωραία θέα της περιοχής της Μικρής Πρέσπας με τα νησάκια της.

Εδώ βρίσκεται το αντλιοστάσιο του αρδευτικού δικτύου Πρεσπών, που αρδεύει 10.000 στρεμ. φασόλια. Μικτό δάσος δρυός και οξιάς περιβάλλει το χωριό. Στις 26/10 πραγματοποιείται πανηγύρι. Μέσα στο χωριό βρίσκονται οι εκκλησίες του Αγ. Ανδρέα (1936), του Αγ. Δημητρίου και του Προφ. Ηλία.

Στις όχθες της Μικρής Πρέσπας, 37 χλμ. από τη Φλώρινα και 45 χλμ από την Καστοριά συναντάμε τη Μικρολίμνη. Είναι χτισμένη σε υψ. 854μ. και κατοικείται το χειμώνα από 60 άτομα και το καλοκαίρι από 80, με εισόδημα προερχόμενο από τη γεωργία (καλλιέργεια φασολιών), αλιεία και κτηνοτροφία. Στη γύρω περιοχή υπάρχουν μικτά δάση οξιάς, γάβρου, βελανιδιάς και κέδρου.

Από τη Μικρολίμνη Βλέπει κανείς τη μεγαλύτερη αποικία κορμοράνων στο Βιδρονήσι. Εντός του χωριού βρίσκεσαι η εκκλησία του Αγ. Αθανασίου, ενώ στο δρόμο Οξιάς-Μικρολίμνης υπάρχει ο ναός της Αγ. Παρασκευής που διασώζει ξύλινο ζωγραφιστό τέμπλο. Στην είσοδο του χωριού υπάρχει και τρίκλιτη Βασιλική του 1908. Στο χωριό γίνεται πανηγύρι στις 2/5 του Αγ. Αθανασίου.

Το Πισοδέρι βρίσκεται σε απόσταση 22 χλμ. από τη Φλώρινα, στο δρόμο Φλώρινας - Πρεσπών. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψ. 1.450μ. σε πλαγιά του όρους Ανθοβούνιο. Υπάγεται στο Δήμο Πρεπών και κατοικείται από 25 άτομα το χειμώνα και 50 το καλοκαίρι, τα οποία ασχολούνται κυρίως με τη δασοπονία, την ξυλεία και τον τουρισμό το χειμώνα, λόγω του Χιονοδρομικού Κέντρου στη Βίγλα.

Αξιοθέατα είναι το μοναστήρι της Αγ. Τριάδας (1050) στα Β.Δ. του χωιού, ο Βυζαντινός Ναός της Αγ. Παρασκευής και το κτήριο της Μοδέστειας Σχολής (1903) που αναπαλαιώθηκε και λειτουργεί σήμερα ως ξενώνας. Στον εορτασμό του Αγ. Πνεύματος πραγματοποιείται τοπικό πανηγύρι στο μοναστήρι της Αγ. Τριάδας.

Η περιοχή είναι γνωστή για τις πηγές: Παύλος Μελάς και Προφ. Ηλίας (Ντιλίνα) στον Εθνικό Δρόμο Φλώρινας - Πισοδερίου. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχής είναι η οροσειρά Βαρνούντας με το περίφημο δάσος οξιάς (35.000 στρ.), που περιβάλλει το χωριό, όπου διαβιούν αγριογούρουνα, λύκοι, αλεπούδες, αρκούδες κ.ά. Επίσης στην περιοχή υπάρχουν οι πηγές του Αλιάκμονα με την τοπική ονομασία «Μάνα του Νερού».

Τον οικισμό περιτοιχίζουν οι κορυφές Γιοβανίτσα (2.110 μ.), Πολυνέρι (2.125 μ.) και Οξυά (1.816 μ.) ή Λάουλου Φάκου (βλάχικη διάλεκτος), «Γιώργου κεφάλι». Από το χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας και τις κορυφές Οξυά και «Γιώργου Κεφάλι» η θέα είναι πανοραμική.

Το Πλατύ βρίσκεται 44 χλμ. από τη Φλώρινα και 47 χλμ. από την Καστοριά. Η παλιά του ονομασία, Στέρκο, σημαίνει πελαργός. Είναι χτισμένο σε υψ. 880μ. και κατοικείται το χειμώνα από 80 άτομα και το καλοκαίρι από 110, με εισόδημα προερχόμενο από τη γεωργία, τον αγροτουρισμό και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Στο Πλατύ συναντάμε τον ομώνυμο χείμαρρο. Ο επισκέπτης από την κορυφή Πέτκινετς μπορεί να θαυμάσει τη θέα. Οι εκκλησίες της περιοχής είναι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (σύμφωνα με κάποιους μελετητές είναι αφιερωμένη στον Άγ. Νικόλαο) και του Αγ. Γεωργίου.

Στον εορτασμό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα (6/8), στην πλατεία του χωριού διοργανώνεται πανηγύρι με τοπική λαϊκή ορχήστρα.

Η περιδιάβαση στο Δήμο Πρεσπών συνεχίζεται με το χωριό Πράσινο, το οποίο απέχει 33 χλμ. από τη Φλώρινα. Καθαρά κτηνοτροφικό χωριό, χτισμένο σε 930 μ. υψ. Εδώ διαμένουν, χειμώνα - καλοκαίρι, 15 μόνον άτομα, μερικά από τα οποία ασχολούνται και με τη μελισσοκομία.

Πριν τον εμφύλιο πόλεμο το Πράσινο κατοικούνταν από 530 άτομα και ο οικισμός στην αρχή βρισκόταν στην περιοχή «Σταράτερνα» ενώ επί Τουρκοκρατίας μετοίκησε στην περιοχή «Τέρνα». Ιδιαίτερη θέα στις λίμνες των Πρεσπών και την κορυφή του Βιτσίου μπορεί κανείς να απολαύσει από τις πλαγιές του Μόρου, όπου και η ομώνυμη πηγή. Την περιοχή διασχίζει ο Λαδοπόταμος. Πηγή ζωής για τους κατοίκους του χωριού αποτελούν τα δάση βελανιδιάς και οξιάς.

Αξιόλογα θρησκευτικά μνημεία είναι οι εκκλησίες των Αγ. Αρσενίου και Αγ. Γεωργίου (1830) του οποίου παλιότερα η μνήμη γιορταζόταν μέσα σε εορταστική ατμόσφαιρα με μεγάλη συμμετοχή του κόσμου, υπό το άκουσμα παραδοσιακών τραγουδιών και χορών.

Ψαράδες