Τριτογενής Τομέας

 

 

Ο τριτογενής τομέας στην περιοχή των Πρεσπών περιορίζεται σε ορισμένες βασικές υπηρεσίες και εμπορικές δραστηριότητες εξυπηρέτησης των αναγκών των κατοίκων ενώ τελευταία εμφανίζει άνθηση ο τουριστικός κλάδος.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία απογραφής 1991 της ΕΣΥΕ στο Δήμο Πρεσπών, στον τριτογενή τομέα απασχολείται μόνο το 19,91% του πληθυσμού. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι οικισμοί Αγ. Γερμανός, Λαιμός, Ανταρτικό, Ψαράδες και Πισοδέρι, οι οποίοι ως τουριστικοί πόλοι παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά απασχόλησης σ' αυτόν τον τομέα. Το υψηλότερο ποσοστό σημειώνεται στην Κοινότητα Πισοδερίου (72,73%).

 

Οι δημόσιες υπηρεσίες που λειτουργούν στην περιοχή περιορίζονται κυρίως σε αγροτικά ιατρεία, υποδομές α΄ βάθμιας και β΄ βάθμιας εκπαίδευσης (μόνο 1 Γυμνάσιο και δύο τάξεις Λυκείου), 1 βιβλιοθήκη και 1 πολιτιστικό κέντρο. Ειδικότερα υπάρχουν:

 

4 Αγροτικά Ιατρεία στον Άγιο Αχίλλειο, στο Ανταρτικό, στον Λαιμό και στον Λευκώνα (πολυϊατρείο, στο οποίο όμως υπηρετεί μόνο ένας γιατρός)

 

1 Βιβλιοθήκη στον Λαιμό

 

1 Πολιτιστικό Κέντρο στον Άγιο Γερμανό

 

2 Αστυνομικοί Σταθμοί: 1 στον Άγιο Γερμανό και 1 στους Ψαράδες

 

1 Ταχυδρομικό Κατάστημα: στον Άγιο Γερμανό

 

3 Παιδικοί Σταθμοί - Νηπιαγωγεία.

 

1 Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών

 

1 μονάδα Βοήθεια στο Σπίτι

 

Από την περιοχή των Πρεσπών απουσιάζουν άλλες δημόσιες υπηρεσίες και τραπεζικά καταστήματα, ενώ σημαντική είναι και η απουσία φαρμακείου.

 

Σε σχέση με το εμπόριο, οι εμπορικές επιχειρήσεις που λειτουργούν στην περιοχή συγκεντρώνονται στα μεγαλύτερα δημοτικά διαμερίσματα, που είναι ο Λαιμός και ο Αγ. Γερμανός.

 

Από τα στοιχεία του ΕΒΕ Φλώρινας προκύπτει ότι οι εμπορικές επιχειρήσεις εξυπηρετούν στοιχειώδεις ανάγκες, ενώ ο πληθυσμός εξυπηρετείται κυρίως από την αγορά της Φλώρινας και δευτερευόντως από την Καστοριά. Συνολικά λειτουργούν 5 παντοπωλεία στην Καλλιθέα, στους Ψαράδες, στον Λαιμό, στο Πλατύ και στον Αγ. Γερμανό. Επιπλέον, στον Δήμο Πρεσπών λειτουργούν δύο πρατήρια υγρών καυσίμων (Δ.Δ Λαιμού, Δ.Δ. Λευκώνα) ενώ ένα πρατήριο στον Αγ. Γερμανό είναι κλειστό.

 

Σε σχέση με τις υπηρεσίες, αφορούν κυρίως στην αναψυχή και τον τουρισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι λειτουργούν 41 καφέ - εστιατόρια και 20 επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων δωματίων και τουριστικών επιχειρήσεων.

 

Η ύπαρξη των ιδιαίτερων φυσικογεωγραφικών χαρακτηριστικών και παραδοσιακών στοιχείων της περιοχής ευνοεί οικονομικές δραστηριότητες νέων μορφών όπως ο αγροτουρισμός και η επεξεργασία και μεταποίηση των τοπικών προϊόντων. Η περιοχή προσφέρεται ιδιαίτερα για την ανάπτυξη ποικίλων μορφών ειδικού τουρισμού όπως πολιτιστικού, περιηγητικού, οικολογικού - φυσιολατρικού, αγροτουρισμού, αθλητικού, ιστορικού και τουρισμού περιπέτειας. Στο πλαίσιο του αγροτουρισμού οργανώνονται διάφορα είδη δραστηριοτήτων, όπως εκδρομές (εξερευνήσεις, κολύμπι, φωτογραφία), ορειβασία, πεζοπορία (trekking), ποδήλατο βουνού (mountain bike), χειμερινό σκι.

Το υπάρχον ρεύμα τουριστικής ανάπτυξης προς το χιονοδρομικό κέντρο της Βίγλας και τις λίμνες των Πρεσπών είναι δυνατόν να εξυπηρετηθεί και να ενισχυθεί με τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών. Σήμερα λειτουργούν στην περιοχή 20 μονάδες από τις οποίες 4 ξενοδοχεία και 16 βοηθητικά καταλύματα (σύμφωνα με στοιχεία της Δ/νσης Τουρισμού της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας) συνολικής δυναμικότητας 325 κλινών.

 

Ιδιαίτερα γνωστό είναι το χιονοδρομικό κέντρο Πισοδερίου (το οποίο διαθέτει πάρκινγκ, εστιατόριο, καφετέρια, σχολή σκι και ενοικιάσεις ειδών σκι, υψόμετρο 1.650μ, έχει 3 πίστες (1500, 2000, 2500μ) και 1 πίστα αντοχής 5000μ., αναβατήρες: 1 εναέριο διθέσιο 1400μ, 1 συρόμενο 800μ, 1 συρόμενο 300μ., υπάρχει σαλέ ύπνου και φαγητού, προσπέλαση 18χλμ.απο τη Φλώρινα (ΣΟΧ Φλώρινας).

 

Επιπρόσθετα, υπάρχουν έντεκα ορειβατικές και τουριστικές διαδρομές οι οποίες μπορούν να προσελκύσουν δραστηριότητα και το ενδιαφέρον των επισκεπτών. Πρόκειται για τις ακόλουθες:

 

  1. Ψαράδες - Ρότι / Ασκητάριο Μεταμόρφωσης Σωτήρα
  2. Ψαράδες - Ράμνα - Μαντριά Πυξού - Πυξός
  3. Πύλη - Ερείπια Δασερής
  4. Πύλη - Σπηλιά Ζαχαριάδη
  5. Πύλη - Ερείπια Ι. Ναού Αγίου Νικολάου
  6. Βροντερό - Ερείπια Αγκαθωτού
  7. Αη Γιώργης - Κορυφή Ντέβας
  8. Γύρος Αγίου Αχίλλειου
  9. Μικρολίμνη - Λάτσιστα
  10. Τμήμα του Ε6: Οξυά - Σφήκα
  11. Τμήμα του Ε6: Άγιος Γερμανός - Μουτσάρα - /κορυφή Κίρκο/ - Καταφύγιο - Βίγλα

Άλλες διαδρομές που μπορούν να προσελκύσουν τουριστική κίνηση είναι η λιγότερο γνωστή παραλιακή διαδρομή, που από το χωριό Ψαράδες οδηγεί στο Βροντερό και η διαδρομή που συνδέει τον Αγ. Γερμανό με το χωριό Κρατερό μέσω της κορυφής του όρους Βαρνούντα (45χλμ). Το Κρατερό βρίσκεται βέβαια εκτός της περιοχής μελέτης, αλλά αποτελεί έναν εναλλακτικό τρόπο προσέγγισης της περιοχής των Πρεσπών από την πρωτεύουσα του νομού. Σχέδια ασφαλτόστρωσης των παραπάνω διαδρομών δεν υπάρχουν.

 

Η τουριστική κίνηση στην περιοχή βαίνει αυξανόμενη τα τελευταία χρόνια. Η περιοχή έχει αρχίσει να αναγνωρίζεται τα τελευταία χρόνια από τους Έλληνες νεαρής κυρίως ηλικίας, οι οποίοι έχουν στραφεί στις εναλλακτικές μορφές τουρισμού.

 

Ιδιαίτερα μεγάλη είναι η τουριστική κίνηση στο τέλος Αυγούστου όπου διοργανώνονται τα «Πρέσπεια», κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, εκδήλωση στην οποία οφείλεται σε μεγάλο ποσοστό και η ανάδειξη της περιοχής.

 

Πολύς μεγάλος είναι ο αριθμός των μαθητών οι οποίοι επισκέπτονται την περιοχή στο πλαίσιο του μαθήματος της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

 

Γενικότερα στην περιοχή λειτουργούν 4 ξενοδοχεία (κύρια καταλύματα) και 16 ξενώνες (βοηθητικά καταλύματα) σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεύθυνσης Τουρισμού της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Ποσοστό 70% των καταλυμάτων είναι χαρακτηρισμένο ως πρώτης κατηγορίας

Οι ελλείψεις σε ανέσεις και λοιπές εξυπηρετήσεις είναι εμφανείς και αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα στην ανάπτυξη του τουρισμού.

 

Από την περιοχή απουσιάζουν επιχειρήσεις και φορείς που να προσφέρουν συμπληρωματικές δραστηριότητες ικανές να συγκρατήσουν τον επισκέπτη στην περιοχή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τέτοιες δραστηριότητες είναι περιηγήσεις, οικολογικά παρατηρητήρια, αναβάσεις, εκδρομές με άλογα, δραστηριότητες μέσα στο νερό κλπ.

 

Σήμερα στην περιοχή λειτουργεί ένα Κέντρο Πληροφόρησης από την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών ενώ αυτό θα αντικατασταθεί από τρία νέα κέντρα πληροφόρησης (Θεματικά Γραφεία), τα οποία θα λειτουργήσουν με ευθύνη του Δήμου Πρεσπών και του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πρεσπών στα Δ.Δ. Αγ. Γερμανού, Πύλης και Βροντερού.

 

Η τουριστική κίνηση στην περιοχή μελέτης είναι έντονη σε περιόδους αργιών, εορτών και τον Αύγουστο, λόγω των εκδηλώσεων «Πρέσπεια». Τα Σαββατοκύριακα υπάρχει μια σχετική κίνηση, με την πληρότητα να φτάνει περίπου στο 50%. Όλα τα καταλύματα της περιοχής μελέτης δεν λειτουργούν καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου. Υπάρχουν κάποια που παραμένουν ανοιχτά μόνο τα Σαββατοκύριακα και τις γιορτές, εκτός και αν έχει γίνει κράτηση από κάποιο γκρουπ επισκεπτών οπότε σε αυτή την περίπτωση λειτουργούν όλες τις μέρες κατά τις οποίες φιλοξενούν το εκάστοτε γκρουπ.

 

Όσον αφορά στη δυναμική των καταλυμάτων της περιοχής μελέτης αυτή δεν είναι μεγάλη, αφού το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών διαθέτουν μέχρι 10 δωμάτια, εκτός από τους Αγροτουριστικούς Συνεταιρισμούς Γυναικών Ψαράδων και Αγίου Γερμανού και ένα ακόμη κατάλυμα στην περιοχή Πισοδερίου. Παρατηρείται λοιπόν μια έλλειψη σε υποδομές κατάλληλες για φιλοξενία μεγάλου αριθμού επισκεπτών, πρόβλημα που γίνεται ιδιαίτερα αντιληπτό και από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες καταλυμάτων σε περιόδους αυξημένης τουριστικής κίνησης.

 

Ειδικότερα στα καταλύματα της περιοχής Πισοδερίου, η τουριστική κίνηση εξαρτάται από το μήκος της χειμερινής περιόδου, λόγω της ύπαρξης του χιονοδρομικού κέντρου Πισοδερίου. Αυξημένη κίνηση επισκεπτών παρουσιάζεται την περίοδο από τον Οκτώβριο μέχρι το Πάσχα, κυρίως κατά την διάρκεια των εορτών. Το καλοκαίρι γενικά θεωρείται χαμηλή περίοδος προσέλευσης επισκεπτών, με εξαίρεση τον Αύγουστο, λόγω των εκδηλώσεων «Πρέσπεια».

TOP